Rusland ontkent de aanval, om een paar dagen later in de Veiligheidsraad te beweren dat het de begrafenis van een hooggeplaatste Oekraïense nationalist was, waar veel neonazi’s verzameld waren. Wreedheid op gruweldaad op leugen gestapeld. Elke dag groeit de berg weerzinwekkende Russische oorlogsmisdaden.
Dit is een genocidale oorlog, zegt Zelensky. Onophoudelijk worden burgers en burgerdoelen aangevallen. Scholen, kerken, ziekenhuizen, een café vol rouwenden.
Op het moment van de aanslag in Hroza sta ik 2.700 kilometer verderop voor vijftien man hutspot te maken. Morgen zullen we in konvooi afreizen naar Oekraïne om voor de tweede keer terreinwagens en medische hulpgoederen voor het front te brengen, vanavond zullen we hutspot eten.
Het nieuws over Hroza roept dezelfde machteloze woede in me op als de Russische inval in februari vorig jaar. Op die dag, 24 februari 2022, zei Zelensky: ‘Als u militaire ervaring heeft en niet werkeloos wilt wachten tot de politici tot een besluit komen, kom dan naar Oekraïne. Kom hierheen om Europa te helpen beschermen.’
Woorden die in één klap een waardeloze oude man van me maakten. Mijn hele militaire ervaring van dertig jaar geleden bestaat uit het aanleggen van tourniquets en het bedienen en onderhouden van een Glock 17-pistool.
Mijn heel wat ondernemender vriend Jaap Scholten reed onmiddellijk naar de Hongaars-Oekraïense grens om vluchtelingen op te pikken. Niet veel later richtte hij met een paar anderen protectukraine.nl op om fondsen te werven. Onder die vlag reist morgen het tweede konvooi af naar Kyiv, na het eerste in juli. Merendeels vijftigers, een paar jongeren. Alles tussen Dad’s Army en jongens waren we. Ieder doet wat-ie kan, al is het maar hutspot maken en een paar duizend autokilometers afleggen.
We vertrekken vanuit een jachthut in Twente.
Gaandeweg de reis naar het oosten wordt het kouder, we rijden op de oorlog en de winter af. Het zijn vreemde reizen, deze materiaaltransporten. Er is niet echt een bestemming, er is alleen maar onderweg. Bij hypermoderne benzinestations houden we halt voor chips, Snickers, hotdogs en zuurbranden, het leven van een vrachtwagenchauffeur. De ene non-descripte hotelkamer na de andere. Ontmoetingen in het voorbijgaan, ’s avonds een snelle maaltijd met militairen van de divisies waar we spullen afgeven en een paar heildronken op het dappere Oekraïense volk. In Lviv leveren we drie auto’s en zes elektrische mountainbikes af aan het het 36ste Marine Bataljon, in Ivano-Frankisk een VW-bus, slaapzakken, matjes en ziekenhuismateriaal aan een militaire dronepilotenschool.
Steeds meer ruimte ontvouwt zich in de voorruit van de Mitsubishi Pajero waarmee Jaap en ik op Kyiv afstuiven. Een bont tapijt van akkers en bossen die zich over de langzame heuvels plooien, aantrekkelijke vergezichten waar de verbeelding haar werk kan doen. Een land gemaakt voor avontuur, stellen we vast, en voor schrijvers. Je kunt hier slordig zijn met ruimte, haar verwaarlozen, haar haar gang laten gaan. De dikke rook van oogstafval drijft over de weg. In de berm een ganzenhoeder, soms een man met een koe aan een touw. Zo reizen we door de tijd, in een land van vrijheidslievende anarchisten die onze onwrikbare steun verdienen.